Kościół pw. Wniebowzięcia NMP (Rynek Solny)

 

 

 

 

Początkowo przy Rynku Solnym swój kościół posiadali Bożogrobcy, którzy jednak w 1622 roku przeniesieni zostali do kościoła Minorytów św. Piotra i Pawła poza murami miasta. Teren wokół Rynku Solnego stał się odtąd - dzięki fundacji biskupa Karola Habsburga - własnością Jezuitów. Swój nowy kościół wybudowali oni tutaj jednak dopiero w latach 1688-92 dzięki legatowi biskupa Karola Ferdynanda Wazy (syna Zygmunta III Wazy) - i była to pierwsza budowla jezuicka na Śląsku. Jej wzorów poszukiwać należy w budownictwie jezuickim z terenów czesko-morawskich; autorem projektu kościoła był prawdopodobnie Piotr Schüller z Ołomuńca, ostateczna wersja jest jednak dziełem architekta z Pragi, Quadro. Kościół reprezentuje zredukowany program budowli jezuickich: jest jednonawowy, a zamknięta półkolistym prezbiterium szeroka nawa otwiera się na rzędy bocznych kaplic, ponad którymi znajdują się empory; brak jest transeptu i kopuły. Dwuwieżowa fasada posiada dwie, a w partiach wieżowych trzy kondygnacje wyodrębnione trzema porządkami: toskańskim, jońskim i korynckim. Portyk z 1695 roku, z dwiema parami kolumn korynckich, dwustronnymi schodami i balkonem, jest dziełem Kaspra Herberga. We wnękach w dolnych partiach wież zwracają uwagę drewniane posągi Karola Boromeusza, Ferdynanda Kastylijskiego, Ignacego Loyoli i Franciszka Ksawerego. O dawnej wspaniałości wystroju wnętrza, które poważnie ucierpiało podczas wojen napoleońskich w 1807 roku, świadczy zachowana górna część ołtarza głównego - grupa Maryi unoszonej przez anioły. Wielką wartość artystyczną posiada także polichromia wykonana przez Karola Dankwarta w 1689 roku, której głównym tematem jest apoteoza Maryi. W gloryfikacji tej udział biorą „wszyscy święci”: w lunetach sklepienia przedstawieni są prorocy, święci i męczennicy, cykl w podłuczach arkad emporowych przedstawia święte dziewice i niewiasty, zaś na podłuczach arkad kaplic przedstawieni zostali apostołowie; wątek maryjny dopełniony został także wątkiem chrystologicznym, pasyjnym. Po zniszczeniach w 1807 roku kościół przeznaczono na magazyn, od roku 1820 - po częściowym odnowieniu - kościół znów zaczął pełnić funkcje sakralne. W 1907 roku na wieżach założono obecne hełmy, a w latach 1927-29 przeprowadzono gruntowną restaurację wnętrza. Mimo swych dramatycznych losów kościół Wniebowzięcia NMP należy bezsprzecznie do najbardziej czystych stylowo barokowych kościołów na Śląsku.

 

 

pozostałe miejsca koncertów